Τὰ ἔργα τῆς Ὀρθοδόξου Πίστεως. Τὸ ἀδύνατον τῆς σωτηρίας τῶν αἱρετικῶν καί ἀλλοθρήσκων, ἔστω καὶ ἂν ἔχουν καλὰ ἔργα.

Ὁ Παντεπόπτης Κυριός μας Ἰησοῦς Χριστός

Ἀξίζει στὸ σημεῖο αὐτὸ νὰ ἀναφέρουμε ἓνα θαυμάσιο κείμενο τοῦ ἁγίου ἐπισκόπου τῶν Ρώσσων Ἰγνατίου Μπριστσιανίνωφ, γιὰ νὰ δοῦμε ποιὰ εἶναι στὴν πραγματικότητα τὰ ἔργα τῆς πίστεως καὶ γιατὶ εἶναι ἀδύνατη ἡ σωτηρία τῶν αἱρετικῶν καὶ ἀλλοθρήσκων, παρὰ τὸ γεγονὸς, ὅτι μπορεῖ νὰ ἔχουν καλὰ ἔργα.

Εἶναι ἓνα ἐρώτημα, ποὺ ἀπασχολεῖ πολλοὺς χριστιανοὺς ποὺ δὲν εἶναι στερεωμένοι στήν Ὀρθόδοξη Πίστι καὶ ἐπηρεάζονται ἀπὸ τὸ "λογικὸ ἐπιχείρημα" τοῦ διαβόλου, ὅτι τάχα εἶναι ἀντίθετο στὴν "κοινὴ ἀντίληψι" καὶ προσκρούει στὴν εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ, τὸ ὅτι θὰ ἀπωλεσθοῦν ὅσοι ἔχουν μέν καλὰ ἔργα ἀλλὰ δὲν εἶναι Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί.

Τὸ ἐρώτημα εἶναι ἰδιαίτερα ἐπίκαιρο, γιατὶ ἀποτελεῖ καὶ τὸ θεωρητικὸ ὑπόβαθρο τῆς αἱρέσεως τοῦ Οἰκουμενισμοῦ....

«Παρουσιάζω τώρα τὴν ἐρώτησὶ σας:

Διατὶ δὲν δύνανται οἱ εἰδωλολάτρες, ἀλλόθρησκοι καὶ ἂπιστοι Μωαμεθανοί καὶ οἱ λεγόμενοι αἱρετικοὶ νὰ σωθοῦν;

Γράφετε ὅτι ἀνάμεσὰ τους ὑπάρχουν πολλοὶ καλοὶ ἂνθρωποι. Ἐὰν στέλναμε στὴν ἀπώλεια τόσο καλοὺς ἀνθρώπους αὐτὸ θὰ ἦταν ἐνάντιο στὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ...ναί! Πράγματι μιὰ τέτοια σκέψι εἶναι ἐνάντια στὴν κοινὴ ἀντίληψι. Οἱ αἱρετικοὶ ἐν τούτοις δὲν εἶναι λιγότερο χριστιανοί. Θεωρώντας τὸν ἑαυτόν σας σωσμένον καὶ τὰ μέλη μιᾶς διαφορετικῆς πίστεως νὰ εἶναι στὴν ἀπώλεια αὐτὸ εἶναι παραφροσύνη καὶ ἂκρα ὑπεροψία.»

«Θὰ προσπαθήσω νὰ ἀπαντήσω μὲ λίγα λόγια, χωρὶς νὰ φθαρῆ ἡ σαφήνεια τῆς ἐξηγήσεως, λόγῳ τῆς συντομίας.

Χριστιανοί!!!

Μυθολογεῖτε γύρω ἀπὸ τὴν σωτηρία, ἀγνοῶντας αὐτὴν καὶ τὸν λόγο, γιὰ τὸν ὁποῖον ὁ κόσμος ἔχει ἀνάγκη σωτηρίας καὶ τελικὰ ἐσεῖς οἱ ἲδιοι δὲν γνωρίζετε τὸν Χριστόν, ὁ ὁποῖος εἶναι ὁ Μόνος, διὰ τοῦ Ὀποίου ἀποκτοῦμε τὴν σωτηρία. Ἰδοὺ λοιπὸν ἡ μόνη διδασκαλία ἐπὶ τοῦ προκειμένου, ἡ διδασκαλία τῆς Ἁγίας καί Ὀρθοδόξου Καθολικῆς Ἐκκλησίας. ῾Η σωτηρία συνίσταται εἰς τὴν ἐπιστροφὴ τοῦ ἀνθρώπου, στὴν ἓνωσι μὲ τὸν Θεόν. Αὐτὴ ἡ ἓνωσις ἦτο χαμένη γιὰ ὅλο τὸ ἀνθρώπινο γένος, λόγω της πρώτης πτώσεως τῶν προπατόρων μας. Ἔκτοτε ἡ κοινὴ "μοίρα" ὅλων τῶν ἀνθρώπων ἦταν ἡ ἀπώλεια· εὐσεβῶν καὶ ἀσεβῶν, δικαίων καὶ ἀδίκων.

Συνελήφθημεν ἐν ἀνομίαις καὶ ἐγεννήθημεν ἐν ἁμαρτίαις, συμφώνως μὲ τὸν ψαλμωδόν· καὶ ὁ Πατριάρχης Ἰακώβ ὅσον ἀφορᾶ τὸν ἑαυτόν του καὶ τὸν ἁγνὸ καὶ σώφρονα υἱὸν του Ἰωσήφ λέει:

«Καταβήσομαι πρὸς τὸν υἱόν μου πενθὼν εἰς Ἃδου» (Γεν. λζ' 35).

Οἱ ἂνθρωποι, μετὰ τὸ πέρασμὰ τους ἐπί τῆς γῆς, κατέβαιναν εἰς τὸν Ἃδην· ὂχι μόνον οἱ ἁμαρτωλοὶ ἀλλὰ ἀκόμα καὶ οἱ δίκαιοι τῆς περιόδου τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης. Αὐτὴ ἦταν ἡ δύναμις τῶν καλῶν ἔργων τῆς ἀνθρωπότητος. Αὐτὴ ἦταν ἡ ἀξία τῶν ἀρετῶν τῆς ξεπεσμένης μας φύσεως. Γιὰ νὰ ἐπανέλθη ἡ ἀπωλεσθεῖσα ἓνωσις τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὸν Θεὸν ἦταν ἀναγκαία ἡ ἐξαγορὰ γιὰ τὴν σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου, ἡ ἀπολύτρωσις. ῾Η λύτρωσις τοῦ ἀνθρωπίνου γένους δὲν ἐπετελέσθη ἀπὸ Ἂγγελο ἢ Ἀρχάγγελο ἢ ἀπὸ κάποιο ἂλλο ἀνώτερο ὂν κτιστὸ, καὶ ἑπομένως περιορισμένο. ῾Η σωτηρία ἐπετελέσθη ἀπὸ τὸν ἲδιο τὸν ἀπεριόριστον Θεόν. ῾Η τιμωρία τοῦ Ἃδη καὶ ἡ καταδίκη τοῦ ἀνθρώπου καταργήθηκε καὶ ἀντικαταστάθηκε ἀπὸ τὴν ἑκούσια καταδίκη τοῦ Χριστοῦ. Ὅ,τι ἦταν ἀδύνατο νὰ κατορθώση τὸ ἀνθρώπινο γένος μὲ ὅλα τὰ καλὰ ἔργα, ποὺ εἶναι τόσο ἀδύναμα καὶ κατέβαινε μὲ αὐτὰ στὸν Ἃδη, κατορθώθηκε μὲ ἓνα δυναμικὸ ἔργο: μὲ τὴν πίστι στὸν Κύριὸ μας Ἰησοῦν Χριστόν.

Οἱ Ἰουδαῖοι ρωτοῦσαν τὸν Κύριον καὶ ὁ Κύριος τοὺς ἀπαντοῦσε:

"Εἶπον οὖν πρὸς Αὐτόν· τὶ ποιῶμεν ἳνα ἐργαζώμεθα τὰ ἔργα τοῦ Θεοῦ;

Ἀπεκρίθη Ἰησοῦς καὶ εἶπεν αὐτοῖς· τοῦτό ἐστιν τὸ ἔργον τοῦ Θεοῦ, ἳνα πιστεύσητε εἰς Ὅν ἀπέστειλε Ἐκεῖνος." (Ἰωάν. στ΄ 28-29).

Ἕνα, λοιπὸν, ἔργον εἶναι ἀναγκαῖο γιὰ τὴν σωτηρία μας:

Πίστις.

῾Η Πίστις εἶναι ἔργον.

Μέ τὴν πίστιν καὶ μόνον αὐτὴν μποροῦμε νὰ κατορθώσουμε τὴν ἓνωσι μὲ τὸν Θεὸν διὰ μέσου τῶν Μυστηρίων τῆς Ἐκκλησίας, τὰ ὁποῖα μᾶς ἔδωσε ὁ Ἰδιος ὁ Χριστός. Δέν ὐπάρχουν θεμέλια ποὺ νὰ στηρίζουν τὴν πίστιν σας.

Σφάλλετε, ὅταν λέτε, ὅτι θὰ σωθοῦν οἱ καλοὶ ἂνθρωποι ἀνάμεσα στοὺς ἀλλοθρήσκους καὶ Μωαμεθανούς, διότι αὐτὸ σημαίνει, ὅτι καὶ αὐτοὶ θὰ ἑνωθοῦν μὲ τὸν ἀληθινὸν Θεόν. Σπαταλᾶτε τὸν χρόνον σας συλλογιζομένη, ὅτι μιὰ ἰδέα ἀντίθετη ἀπὸ τὴν ἰδικὴν σας, εἶναι καινοτομία, ὅτι εἶναι κάποια ἐσφαλμένη διδασκαλία, ποὺ μόλις εἰσεχώρησε μέσα στήν Ἐκκλησία.

Ὄχι!

Μιὰ τέτοια διδασκαλία διατηροῦσε πάντοτε ἡ ἀληθινή Ἐκκλησία καὶ στὴν Παλαιὰ καὶ στὴν Καινὴ Διαθήκη. ῾Η Ἐκκλησία ἐδέχετο πάντοτε, ὅτι ὑπάρχει μόνον ἓνα μέσον πρὸς σωτηρίαν:

ὁ Λυτρωτής.

Ἐπίσης, πάντοτε δεχόταν, ὅτι τὰ μεγαλύτερα ἔργα τῆς ξεπεσμένης μας φύσεως στὸ τέλος κατεβαίνουν στὸν Ἃδην καὶ μόνον ἐκεῖ.

Ἐὰν οἱ δίκαιοι, διὰ τῶν ὁποίων ἐνεργοῦσε τὸ Ἃγιον Πνεῦμα, οἱ Προφῆτες καὶ οἱ θαυματουργοί, οἱ ὁποῖοι πίστευαν στὸν ἐρχομὸ τοῦ Σωτῆρος καὶ ποὺ ἀπέθαναν πρὶν τὴν ἔλευσὶν Του, ἐὰν ἐκεῖνοι κατέβαιναν στὸν Ἃδη, τότε πῶς ἐσεῖς θέλετε αὐτοὶ οἱ ἀλλόθρησκοι καὶ οἱ Μωαμεθανοί, ἐπειδὴ σᾶς φαίνονται τόσο καλοὶ, νὰ λάβουν τὴν σωτηρίαν, χωρὶς ποτέ νὰ γνωρίσουν ἢ νὰ πιστεύσουν στὸν Λυτρωτήν;

Πῶς μπορεῖ κανεὶς νὰ τοὺς ἐγγυηθῆ σωτηρίαν, ἡ ὁποία ἀποκτᾶται μόνον -καὶ τὸ ἐπαναλαμβάνω- μόνον μὲ ἓνα τρόπον:

Πίστι στὸν Λυτρωτή;

Χριστιανοί! Γνωρίστε τὸν Χριστόν.

Θυμηθῆτε ὅτι δὲν τὸν κατανοήσατε, ὅτι τὸν ἀπορρίπτετε, ὅταν πιστεύετε ὅτι μπορεῖ νὰ ὑπάρξη σωτηρία χωρὶς Αὐτόν, βασιζόμενοι στὴν χάρι κάποιου εἲδους καλῶν ἔργων, μέ τὸ νὰ δέχεσθε, ὅτι μπορεῖ νὰ ὑπάρξη σωτηρία χωρὶς πίστι στὸν Χριστὸν μας, Τὸν ἀπορρίπτετε καὶ ἲσως χωρὶς νὰ τὸ θέλετε πέφτετε στὴν θανάσιμη ἁμαρτία τῆς βλασφημίας.

"Λογιζόμεθα οὒν", λέγει ὁ ἀπόστολος Παῦλος, "πίστει δικαιοῦσθαι ἂνθρωπον χωρὶς ἔργων νόμου ... διακαιοσύνη δὲ Θεοῦ διὰ πίστεως Ἰησοῦ Χριστοῦ εἰς πάντας καὶ ἐπὶ πάντας τοὺς πιστεύοντας· οὐ γάρ ἔστι διαστολή· πάντες γάρ ἣμαρτον καὶ ὑστεροῦνται τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ, δικαιούμενοι δωρεάν τῇ αὐτοῦ χάριτι διά τῆς ἀπολυτρώσεως τῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ..." (Ρωμ. γ' 22).

Ἐσεῖς ἀπαντᾶτε: Ὀ ἀπόστολος Ἰάκωβος παραγγέλλει καὶ ὑπαγορεύει, ὅτι τὰ καλὰ ἔργα εἶναι ἀναγκαῖα καὶ μᾶς διδάσκει ὅτι ἡ πίστις χωρὶς ἔργα εἶναι νεκρή. Κυττάξτε πιὸ προσεκτικὰ, τὶ παραγγέλλει ὁ Ἃγιος Ἰάκωβος. Θὰ δῆτε ὅτι παραγγέλλει τὰ ἔργα τῆς πίστεως, ὅπως ἂλλωστε καὶ ὅλοι οἱ θεῖοι καὶ ἐμπνευσμένοι συγγραφεῖς τῆς Ἁγίας Γραφῆς καὶ ὂχι τὰ ἔργα τῆς ξεπεσμένης μας φύσεως, τὰ ὁποῖα εἶναι μισητὰ πρὸς τὴν πίστιν.

Ὁ ἀπόστολος παραθέτει τὴν ἐνέργεια τοῦ Πατριάρχου Ἀβραάμ, ἓνα ἔργο, τὸ ὁποῖο ἀπεκάλυπτε τὴν πίστι ἑνὸς δικαίου ἀνδρός. Αὐτὸ τὸ ἔργο συνίστατο στὴν θυσία τοῦ μονογενοῦς του υἱοῦ στὸν Θεό. Τὸ νὰ θυσιάση κανεὶς τὸν υἱόν του δὲν λογίζεται καλὸ ἔργο, κατὰ τὴν ἀνθρώπινη κρίσι· εἶναι ὅμως ἓνα καλὸ ἔργο, ἐπειδὴ ἐκπληρώνει τὴν θέλησι τοῦ Θεοῦ.

Ἐξετάστε τὴν Καινὴ Διαθήκη καὶ τὶς Ἃγιες Γραφὲς γενικῶς καὶ θὰ δῆτε, ὅτι αὐτὲς παραγγέλλουν τὴν ἐκπλήρωσι τῶν ἐντολῶν τοῦ Θεοῦ, καὶ ὅτι ἡ ἐκπλήρωσις αὐτῶν τῶν ἐντολῶν ὀνομάζεται μὲ μία λέξι: ἔργα.

Ἀπὸ τὴν ἐκπλήρωσι αὐτῶν τῶν ἐντολῶν ἡ πίστις ζωοποιεῖται καὶ γίνεται ἐνεργός. Θὰ ἀνακαλύψετε ἐπίσης μέσα στὶς Γραφὲς ὅτι τὰ καλὰ ἔργα ποὺ προέρχονται ἀπὸ τὴν πεσμένη μας φύσι, ἀπό συναισθήματα, ἀπὸ πάθη (τὸ αἷμα), ἀπὸ μιὰ συγκεκινημένη καρδία, εἶναι ἀπαγορευμένα, ἀπερριμμένα.

Αὐτὰ, ἀκριβῶς, εἶναι τὸ εἶδος τῶν καλῶν ἔργων, ποὺ ἐσεῖς ἐπιβραβεύετε ἀνάμεσα στοὺς ἀλλοθρήσκους καὶ Μωαμεθανούς. Χάριν αὐτῶν τῶν ἔργων, ἂν καὶ πράττονται ἀπ᾿ αὐτοὺς ποὺ ἀπορρίπτουν τὸν Χριστὸν μας, ἐσεῖς εἶστε διατεθιμένη νὰ τοὺς ἐγγυηθῆτε τὴν σωτηρίαν.

Ἀληθῶς ἡ προσέγγισίς σας εἶναι παράξενη στὴν κοινὴ ἀντίληψι.

Ἀπὸ ποῦ παίρνετε τὸ δικαίωμα αὐτὸ νὰ υἱοθετήσετε ἓνα τέτοιον νόμον;

Ἐὰν εἶστε χριστιανή, τότε πρέπει νὰ ἔχετε χριστιανικὴ ἀντίληψι γύρω ἀπὸ αὐτὸ τὸ θέμα καὶ ὂχι μίαν ἀντίληψι ποὺ τὴν ὀνειρευτήκατε ἀπὸ τὸ τίποτε.

Τὸ Εὐαγγέλιο μᾶς διδάσκει, ὅτι ἐξ αἰτίας τῆς πτώσεως τοῦ Ἀδάμ ὁ νοῦς μας (ἡ λογική - ἡ διάνοια) διεστράφη. Ὅσο καὶ ἂν προικίσθηκε ἀπὸ τὴν φύσι ὁ πεσμένος μας νοῦς, ὅσο καὶ ἂν φωτίστηκε ἀπὸ τὴν μάθησι, δὲν παύει νὰ παραμένη σὲ μιὰ πεσμένη κατάστασι καὶ σφάλλει. Πρέπει κανεὶς νὰ τὸν ἀπορρίψη καὶ νὰ παραδώση τὸν ἑαυτόν του στὴν καθοδήγησι τῆς Πίστεως. Διὰ μέσου αὐτῆς τῆς καθοδηγήσεως καὶ μὲ ἀξιόλογη προσπάθεια πρὸς τὴν εὐσέβεια, στὸν κατάλληλο χρόνο ὁ Θεὸς ἐγγυᾶται στοὺς πιστοὺς δούλους του ἀληθινὸ καὶ πνευματικὸ νοῦ. Μόνον αὐτὸς ὁ ἀληθινὸς νοῦς πρέπει νὰ ἀναγνωρίζεται ὡς ὑγιής. Αὐτὸς ὁ νοῦς ὁ γεννημένος ἀπὸ τὴν Πίστι εἶναι -ὑπέρ νοῦς-, ὅπως τὸν περιγράφει ὁ ἃγιος ἀπόστολος Παῦλος στὴν ἐπιστολήν του πρὸς Ἑβραίους. Τὸ θεμέλιο τῆς πνευματικῆς συνέσεως εἶναι ὁ Θεὸς καὶ στηριγμένη σ᾿ αὐτὴν τὴν σταθερὴ πέτρα δὲν κλονίζεται οὒτε πλανᾶται.

῾Η συνέχεια αὐτοῦ τοῦ θαυμασίου κειμένου θὰ δημοσιευθῆ στὸ ἑπόμενο τεῦχος, ὅπου καὶ θὰ καταδειχθῆ, ὅτι ἐὰν κάποιος ὑποστηρίζη, ὅτι θὰ σωθοῦν οἱ διάφοροι ἂπιστοι, ἀλλόθρησκοι καὶ οἱ αἱρετικοί, αὐτὸ ἰσοδυναμεῖ μὲ βλασφημία στὸ Πνεῦμα τὸ Ἃγιον, διότι:

α) κατελέγχει ματαίαν καὶ ἀχρείαστον τὴν ὅλην οἰκονομίαν τῆς ἐνσαρκώσεως τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ,

β) προσβάλλει μὲ αὐθὰδεια ὅλους τοὺς ἁγίους Πατέρας, οἱ ὁποῖοι ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι συνέγραψαν τοὺς Ἱεροὺς Κανόνες τῶν Ἁγίων Οἰκουμενικῶν Συνόδων, οἱ ὁποῖοι ἀποκαλοῦν τοὺς διαφόρους αἱρετικοὺς ὀλετῆρες, λύκους, ψυχολέθρους, κλέπτας, ἀσεβεῖς, δυσεβεῖς, προδότες, ὂφεις κλπ. καὶ τὴν αἵρεσὶ τους καὶ τὴν ἐπικοινωνία μὲ αὐτοὺς αἰώνια ἀπώλεια,

γ) ὑπερυψώνει ἑωσφορικῶς τὸν ἂνθρωπο, ὅτι μπορεῖ τάχα νὰ πετύχη τὴν σωτηρία του μὲ τὶς δικὲς του δυνάμεις, σύμφωνα μὲ τὸν προτεσταντικὸ ἀνθρωποκεντρισμό, πρᾶγμα ποὺ ἰσοδυναμεῖ μὲ ἂρνησι καὶ ἀπόρριψι τοῦ Θεοῦ. Κατὰ τὸν ἃγιο Ἰγνάτιο, ἀλλὰ καὶ ὅλους τούς Ὀρθοδόξους Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας "ἡ αἵρεσις εἶναι θανάσιμος ἁμαρτία καὶ ὁ ἂνθρωπος ὁ μολυσμένος μὲ τὴν τρομερὴ ἀρρώστια τῆς αἱρέσεως εἶναι πνευματικὰ νεκρός, ξένος πρὸς τὴν Θεία Χάρι καὶ σωτηρία, σὲ κοινωνία μὲ τὸν διάβολο καὶ τὴν ὀλέθρια συνοδεία του. Αἳρεσις εἶναι ἁμαρτία τοῦ νοός. Αἳρεσις εἶναι πιὸ πολὺ δαιμονικὴ παρὰ ἀνθρώπινη ἁμαρτία· εἶναι ἡ κόρη τοῦ διαβόλου, ἡ κληρονομία του, ἡ ἀσέβειὰ του, σχεδὸν εἰδωλολατρεία."